Landschapsfotografie met filters
Soorten filters
Voor landschap foto's zijn filters een hulpmiddel om tot een juiste belichting te komen. De meest gebruikte filters zijn het polarisatiefilter, grijs verloop filters en grijsfilters. Ik loop deze filters kort door om de werking uit te leggen.
Het polarisatie filter:
Het waarschijnlijk meest gebruikte filter.
Dit filter bestaat uit 2 ringen. De eerste met schroefdraad bevestig je op het objectief. De tweede gebruik je om te draaien zodat je het gewenste resultaat krijgt. Je ziet het resultaat direct in je zoeker dan wel live view.
Met dit filter kan je onder andere
- reflecties in o.a. water verminderen/weghalen.
- blauwe luchten donkerder en wolken witter maken.
- de kleuren intenser maken.
Het polarisatiefilter werkt als je in een hoek van 90 graden op de zon staat het beste.
Dus als je de zon pal links of rechts van je hebt.
Ik gebruik een Benro filterhouder met glazen filters die ik hieronder bespreek. Het voordeel van een filterhouder is dat er een polarisatiefilter inpast en nog drie filters. Persoonlijk ben ik gelukkig met Benro. Uiteraard zijn er genoeg andere merken dus maak je eigen keuze.
Het grijs of ND filter. (ND= Neutral Density)
Een ND filter is een donker stuk glas dat weinig licht doorlaat.
Een goed grijsfilter zorgt ervoor dat er minder licht op je sensor valt en je dus langer moet belichten. Je neemt een foto zonder dit filter van b.v. 1/50 sec. om een juiste belichting te krijgen. Neem je dezelfde foto nu met een 6 stops grijsfilter dan wordt de belichtingstijd ineens 1 sec.
Een goed grijsfilter houdt alleen licht tegen. Een minder goed grijsfilter zal ook de kleuren beïnvloeden.
Met het grijsfilter kan je sluitertijden bereiken van meer dan 1 minuut.
Dit levert mooie effecten op met bewegende objecten in je beeld. bijvoorbeeld wolken die voorbij drijven of golven in het water.
Bovenstaande twee foto's zijn kort achter elkaar genomen. Het verschil tussen de foto links met filters en de foto rechts zonder filters geeft duidelijk het verschil weer. Niet alleen in het water maar ook in de wolken kan je zien dat het grijsfilter zijn werk heeft gedaan.
Grijsverloop of Grad (Graduated)filter .
Het grijsverloopfilter is op een deel donker en een ander deel doorzichtig.
Dit filter gebruik je als er veel verschil is in het licht in je foto.
Meestal is dit als de lucht veel lichter is dan het land.
Zonder grijsverloopfilter wordt de lucht overbelicht als je op het land scherp stelt of het land onderbelicht als je op de lucht scherp stelt.
Grijsverloopfilters heb je in diverse soorten.
- Zacht: de overgang van doorzichtig naar grijs gaat langzaam.
- Medium: de overgang van doorzichtig naar donker gaat iets sneller dan zacht.
- Hard: de overgang van doorzichtig naar donker is direct.
Ook heb je omgekeerde grijsverloopfilters.
Hier is de onderste helft doorzichtig en de bovenste helft begint hard en naar boven toe wordt dit minder.
Een centrum grad filter.
Hier is het donkere gedeelte in het midden. Boven en onder is doorzichtig.
Bij de afbeelding links van Benro zie je de filters en het verloop van de soorten.
De aanduiding op filters is nooit in stops maar in optische dichtheid of in filterfactor.
Dit kan of optische dichtheid of filterfactor zijn maar ook beide.
Zie onderstaand schema voor de stappen.
Een foto maken met filters
We weten welke filters er zijn en uiteraard welke we bij ons hebben. Op locatie zet je je statief neer, monteer je de camera op het statief en zet je de filterhouder op je objectief. De eerste sleuf is altijd voor je NDfilter dus ga je die gebruiken, houd daar dan rekening mee.
De camera staat bij mij in de M stand. Scherpstellen doe ik altijd handmatig. De lichtmeting zet ik op matrixmeting. Het diafragma stel ik in naar smaak en de sluitertijd wordt dat wat de camera zegt. Ik gebruik bij filters altijd een simpele bedrade afstandsbediening met een ontspanknop en een schuifje om de ontspanknop vast te zetten. (Bij de bulbstand is dat schuifje wel zo handig.)
Gebruik je alleen grijsverloopfilters dan kan je de eerste sleuf gebruiken. Plaats de gewenste grijsverloopfilters en stel dan scherp.
Stel je sluitertijd in en neem een foto. Naar mate het licht veranderd hoef je alleen je sluitertijd aan te passen.
Voor de NDfilters gebruik ik de app: ND filter timer op de telefoon. Deze rekent precies uit wat de juiste belichting wordt aan de hand van je sluitertijd en het grijsfilter dat je gebruikt.
Ga je ND filters gebruiken dan doe je het grijsverloopfilter is de tweede sleuf. Je stelt scherp en kijkt wat de sluitertijd is. Bij de strandfoto was dat 1/100. Met een 10 stops NDfilter werd dit 13 seconden. Nu schuif je het ND filter in de eerste sleuf en past de sluitertijd aan. Je drukt af en wacht rustig tot de foto genomen is.
Uiteraard heb je geen app nodig zolang de foto binnen de 30 seconden blijft. Kom je over de dertig seconden dan is de app wel zo makkelijk.
Onderstaande foto was net iets meer dan 30 seconden en dan kom je in de bulb stand. Je moet de ontspanknop dus 35 seconden ingedrukt houden. Ik heb mijn app ingesteld op een sluitertijd van een1/2sec. (ingesteld zonder NDfilter) en een 6 stops NDfilter. De app geeft automatisch de juiste belichtingstijd aan. Op dit moment schuif je de NDfilter op zijn plaats. Nu wordt het even lastig want op de app heb je een start timer knop. Als je deze indrukt gaat de timer lopen en krijg je een signaal dat de tijd voorbij is. Je moet dus en de ontspanknop en de start timer knop gelijktijdig indrukken. De ontspanknop hou je uiteraard ingedrukt en als de app een signaal geeft laat je hem los.
Door het grijsverloopfilter is de lucht en het water mooi belicht. Door het grijsfilter is het water strak als een spiegel en zijn de wolken vage lijnen geworden.
Niets van de op deze website gepubliceerde gegevens mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder Uitdrukkelijke voorafgaande schriftelijke toestemming van Henk Roosing natuurfotografie.
Henk Roosing natuurfotografie hanteert een actief en strikt beleid in de controle van ongevraagde verveelvoudiging of misbruik van materialen en teksten van haar website en zal bij overtreding altijd juridische stappen nemen.